در ابتدا که کلمه تفکر انتقادی به گوش ما میخورد ممکن است فکر کنیم که تفکر انتقادی یعنی به زیر سوال بردن مسائل و یا اطرافیان و عیب جویی. اما واقعیت این است که تفکر انتقادی به این معنی نیست. گرچه تعریف های متفاوتی برای تفکر انتقادی وجود دارد اما یکی از مهم ترین آنها یعنی تجزیه و تحلیل درست اطلاعات برای اینکه بتوانیم درست قضاوت کنیم. اما کاربرد تفکر انتقادی چیست ؟ چه زمانی تفکر انتقادی به کمک ما میآید و چرا پرورش تفکر انتقادی مهم است؟ جالب است بدانید که این تفکر نه تنها در زندگی بلکه در کار نیز به شما کمک خواهد کرد و تفکر انتقادی برای هر کارفرمایی یک نکته بسیار مثبت است.
تفکر انتقادی
تصمیماتی که می گیرید بر زندگی شما تأثیر می گذارد. اگر می خواهید اطمینان داشته باشید که بهترین، موفق ترین و شاد ترین زندگی ای که میتوانید را دارید، قطعا باید انتخاب های شما نیز آگاهانه باشد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله مهارت تفکر در زندگی را بخوانید.مهارت تفکر انتقادی یک مهارت به ظاهر ساده است که اینجا به کمک شما میآید.
اهمیت تفکر انتقادی
اما دقیقا چرا تفکر انتقادی مهم است؟ چرا برای آن ارزش قائل هستیم و چطور تفکر انتقادی میتواند دنیا را به جای بهتری تبدیل کند؟ به دلیل اینکه تفکر انتقادی یک مهارت بسیار کاربردی و به شغل و یا جغرافیا بستگی ندارد کاربرد تفکر انتقادی را میتوان در مسائل جزئی و زندگی ما و همچنین در مسائل کلان دنیا هم دید که چند مورد از اهمیت تفکر انتقادی را برای شما لیست کرده ایم.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله تفکر سیستمی به زبان ساده را بخوانید.
۱- خلاقیت
هنگامی که داریم روی مهارت تفکر انتقادی خود کار میکنیم، نه تنها سعی میکنیم تا مشکلات را حل کنیم بلکه مجبوریم از راه های مختلف و جدید، به حل مسائل بپردازیم.
۲- تفکر انتقادی یک مهارت عمومی است
تفکر انتقادی یک مهارت کاملا عمومی است و یک مهارت نرم(Soft-Skill) است و این به این معناست که کاربرد تفکر انتقادی فقط در یک رشته یا حرفه خاص نیست و هر مسیری را که شما در زندگی دنبال کنید، تفکر انتقادی در آن راه به شما کمک میکند و مختص به هیچ زمینه ای نیست.
۳- به شما برای ارائه مطالب کمک میکند
زمانی که شما میخواهید نظر خود را بیان کنید، تفکر انتقادی کمک میکند تا بتوانید با تجزیه و تحلیل درست، به بهترین شیوه مسائل را بیان کنید.. زیرا میتوانید راحت تر آنها را تجزیه و سپس درک کنید.البته برای کسب اطلاعات بیشششتر میتوایند مقاله تفکر انتقادی چیست را بخوانید.
۴- پایه علم تفکر انتقادی است
ما برای پیشرفت علم نیاز داریم که حقایق علمی را بررسی و اثبات کنیم. دنیا برای این کار نیاز به تفکر انتقادی دارد. فرضیه ها همه باید یک پشتوانه علمی داشته باشند، که خوب و درست و به صورت مستقلانه تجزیه و تحلیل شده است.
۵- شناخت بهتر خود
با تفکر انتقادی بهتر میتوانیم خودمان را و معنای زندگیمان را پیدا کنیم. در حقیقت ما دقیق تر، مستقل تر و بدون اینکه قصد و غرض داشته باشیم میتوانیم خودمان را ارزیابی کنیم و بهتر خودمان را تحلیل کرده و بشناسیم این موضوع به ما کمک میکند تا بهتر بفهمیم از زندگی چه میخواهیم و چطور خودمان را نسبت به کارهایی که کرده ایم ارزیابی میکنیم
فواید و کاربرد تفکر انتقادی
حال که فهمیدیم تفکر انتقادی برای جامعه چه اهمیت هایی دارد و میتواند باعث پیشرفت یک جامعه شود وقت آن است که کاربرد تفکر انتقادی را برای خودمان بدانیم.
۱- پیشرفت شغلی
کاربرد تفکر انتقادی تقریبا در هر شغلی میتواند به شما کمک کند. مهم نیست که شما دانشمند هستید یا وکیل. مهندس هستید یا یک تحلیلگر بورس، پزشک هستید یا یک خبرنگار.در حقیقت هر کارفرمایی تقریبا به دنبال شخصی میگردد که چنین مهارتی را داشته باشد.
زیرا در هر کاری تفکر خارج از یک چهارچوب خاص، راه حل های خلاقانه، برنامه ریزی های واقع گرایانه و تجزیه و تحلیل صحیح اطلاعات میتواند کمک کننده باشد. بنابراین مهم ترین کاربرد تفکر انتقادی را میتوان در محیط کار هم جست و جو کرد.
۲- تصمیم گیری بهتر در نقاط حساس زندگی
قطعا شکی در این نداشته باشید که افرادی که دارای مهارت تفکر انتقادی هستند، میتوانند در مقاطع حساس بهترین انتخاب ها را انجام دهند زیرا درک بهتری از موقعیت دارند. تفکر انتقادی به ما کمک میکند تا بتوانیم با مشکلات روزمره مواجه شویم.
۳- خوشحالی بیشتر
شاید کمی اغراق آمیز بنظر برسد اما واقعیت این است که کسی که خودش را بهتر میشناسد و درک عمیقی از خود دارد، بهتر نقاط ضعف و قدرت خود را میشناسد و این موضوع کمک میکند که شخص از باور ها و منفی نگری دوری کند و به نقاط قوت خود تمرکز کند.
۴- روابط بهتر
شاید فکر کنید که یک شخص با تفکر انتقادی نمیتواند یک رابطه خوب داشته باشد و یا در روابط انسانی این موضوع مشکل زاست در صورتی که اصلا اینطور نیت. یک کاربرد تفکر انتقادی این است که به شما این امکان را میدهد تا مشکلات و حرف های دیگران را بهتر فهمیده و ذهن بازتری داشته باشید. این موضوع میتواند روابط شما را بهبود ببخشد.
۵- بهبود مهارت حل مسئله
کسانی که مهارت تفکر انتقادی دارند، مشکلات را به صورت غریزی بهتر حل میکنند. آنها صبور و متعهد هستند. یک نمونه از اشخاص معروف که مشخصا دارای مهارت تفکر انتقادی بود آلبرت انیشتین است که میگفت:
۶- ایجاد استقلال
یکی از کاربرد های تفکر انتقادی ایجاد استقلال است. وقتی انتقادی فکر میکنیم، چون مستقلانه فکر میکنیم اعتماد به نفس ما بالاتر میرود و این موضوع باعث میشود که ما شخصی مستقل تر بشویم. اینطوری میتوانیم واقعا با تفکر خودمان تصمیمات خودمان را بگیریم.
پرورش تفکر انتقادی
حال که متوجه مزایا و کاربرد تفکر انتقادی شدیم نوبت به آن است که بدانیم چگونه میتوانیم تفکر انتقادی داشته باشیم و تفکر انتقادی را در خود پرورش دهیم. چند روش ساده برای پرورش تفکر انتقادی برای شما لیست کرده ایم:
- مسئله و هدف را مشخص کنید. وقتی بحث تفکر انتقادی است، بسیار مهم است که بتوانیم اهداف خود را در ذهن خودمان دقیقا و واضح داشته باشیم، سپس مسئله و هدف خود را تعریف کنیم و آن را دسته بندیم کنیم. در نهایت هم راهی که باید به آن برسیم را پیدا کنیم.
- اطلاعات قابل اعتماد جمع آوری کنیم. باید مطمئن شویم که منابعی که از آنها اطلاعات بدست میآوریم قابل اعتماد است. اینگونه است که میتوانیم اطلاعات را درست پردازش کنیم و به نتیجه های قابل اعتماد برسیم
- سوال های درستی بپرسیم. همه ما میدانیم که سوال های ما چقدر اهمیت دارد زیرا میتواند به جواب هایی منجر شود که ذهن ما را شکل میدهد.
- نگاه کوتاه مدت و بلند مدت داشته باشید. وقتی نوبت به راه حل میرسد، کسی که تفکر انتقادی دارد هم به بلند مدت فکر میکند و هم به کوتاه مدت. زیرا راه حل های کوتاه مدت با بلند مدت میتواند متفاوت باشد.
- همه جوانب را در نظر بگیرید. همیشه به این موضوع اعتقاد داشته باشید که هیچ چیز سیاه یا سفید نیست. هیچ صفر یا صد مطلق و بد و خوبی وجود ندارد. تمامی جوانب را در نظر بگیرید و سعی کنید قبل از نتیجه گیری کاملا همه جنبه ها را بررسی کنید. خارج از چهارچوب فکر کنید
نتیجه گیری:
با تمرین درست تفکر کردن، هم افکار و هم تصمیمات شما می توانند تغییر مثبتی در زندگی شما ایجاد کنند و تاثیر آن را هم در زندگی حرفه ای و هم در زندگی شخصیتان خواهید دید. با کار کردن بر مهارت های تفکر انتقادی خود میتوانید زندگی خود را بسیار بهبود بخشید و در نتیجه احساس بهتری نسبت به خود و زندگیتان داشته باشید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با تفکر انتقادی آشنا شدید.همچنین از کاربرد تفکر انتقادی و اهمیت آن آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.