شاید پذیرش این مسئله که فرزندتان مبتلا به سندرم داون است، برایتان بسیار دشوار باشد. احتمالاً احساسات متفاوتی را تجربه می کنید و سوالات بسیاری دارید. اگرچه شیردهی جزء اولویت های شما نیست اما قطعا پرسشهایی درباره شیردهی به نوزاد سندرم داون به ذهنتان خطور می کند. خیلی از مادران تصور می کند که نمی توانند به فرزند سندروم داون خود شیر بدهند، اما این همیشه درست نیست. با وجود چالشهایی که در زمینه شیردهی به نوزاد سندرم داون وجود دارد، نوزادان سندرم داون نه تنها می توانند به طور موفقیت آمیز از شیر مادر تغذیه کنند بلکه برایشان بسیار سودمند است.
فهرست مطالب
- تغذیه نوزادان مبتلا به سندرم داون چگونه است؟
- شیردهی به کودکی با سندرم داون چگونه است؟
- فواید شیردهی به نوزاد سندرم داون چیست؟
- بررسی موفقیت در شیردهی به نوزاد سندرم داون
- سخن پایانی و سوالات متداول
تغذیه نوزادان مبتلا به سندرم داون چگونه است؟
شیوع شیرخواران مبتلا به سندرم داون یا مونگولیسم یک نوزاد در هر ۷۳۳ نوزاد زنده متولد شده است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله بالا بردن کیفیت زندگی را بخوانید. علاوه بر داشتن علائم ظاهری و نیز ناهنجاری های مختلف در سایر دستگاه های بدن که برخی از آنها نیاز به درمان های ویژه دارند، آنچه بعنوان موانع در تغذیه با شیر مادر برای آنان مطرح می شود، کم توجهی و واکنش کند آنها به اطرافیان، همراه با شلی و خواب آلودگی بیش از معمول و بی علاقه بودن به مکیدن سینه و حتی بطری است.
این نوزادان و شیرخواران به دلائل زیادی نیاز بیشتر به تغذیه از پستان و شیر مادر دارند که مهمترین آنها استفاده از یک غذای کامل و مناسب، بهره مندی از عوامل ایمنی بخش موجود در آغوز و شیر مادر می باشد زیرا این شیرخواران اغلب بعلت ضعف سیستم ایمنی، استعداد بیشتری برای ابتلا به عفونت های مختلف دارند.
این شیرخواران بعلت ضعف در مکیدن پستان و ناهماهنگی در بلع و تنفس ممکن است برای تغذیه با دشواری هائی مواجه گردند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درمان کمبود محبت در بزرگسالی را بخوانید. مثلا درحال شیر خوردن زود خسته شده و حتی حالت خفگی پیدا کنند که خطر بروز این مشکلات در تغذیه با بطری بیشتر از تغذیه از سینه است.
به منظور تشویق مکیدن پستان و استفاده بهتر از شیر مادر لازم است به موارد زیر توجه شود:
- با مالش نوک سینه به گونه و لب شیرخوار رفلکس جستجو تحریک گردد
- با داخل کردن نوک انگشت تمیز به داخل دهان شیرخوار و مالش لب و لثه، حالت مکیدن در آنها تحریک شود.
- مادر باید با صبر و حوصله بوسیله زمزمه کلام یا شعر برای شیرخوار و تحریک کف پاهای او سعی در بیدار کردن یا کمتر خواب آلود بودن او کند و به شیرخوار فرصت دهد تا به دفعات مکرر و مدت بیشتر شیر بخورد تا رشد مطلوب تری پیدا کند.
- بخاطر اینکه این شیرخواران ممکن است هوای زیادی بلع کنند، تغذیه با شیر مادر باید بصورت دفعات مکرر، کوتاه مدت، و همراه با گرفتن باد گلو باشد.
- شیردهی نوزادان سندرم داون، با ابراز محبت و توجه بیشتر از سوی مادر و ارتباط جسمی و روانی با او، رشد فیزیکی و تکامل مغزی بهتری داشته و تماس مکرر با مادر هنگام تغذیه مستقیم از پستان به میزان زیادی به این امر کمک می کند.
شیردهی به کودکی با سندرم داون چگونه است؟
شیرخوارانی که با سندرم داون به دنیا آمده‌اند به علت ضعف قدرت عضلانی در گرفتن پستان مادر و ناهماهنگی در مکیدن، بلعیدن و نفس کشیدن ممکن است هنگام شیر خوردن زود خسته و یا حتی دچار حالت خفگی شوند. اما شما میتوانید برای تشویق شیرخوار به مکیدن پستان و استفاده بهتر از شیر مادر به موارد زیر توجه کنید:
- با مالیدن نوک پستان به گونه و لب‌های کودک، رفلکس جست‌وجو را در او تحریک کنید.
- با فرو بردن انگشت تمیزتان به دهان و مالش لثه‌هایش، او می‌تواند حالت مکیدن را شروع کند.
- با مالش دادن گردنش در خط وسط به طور عمودی، عمل بلعیدن تحریک خواهد شد.
- شیرخوار هنگام بیداری و گرسنگی در زمانی که گریه نمی‌کند، آمادگی بیشتری برای شیر خوردن دارد.
- برای بیدار کردن شیرخوار میتوانید لباس‌های اضافی‌اش را درآورید.
- حرف زدن با کودک، تعویض پوشک و مالش دادن کف پاهایش با صبر و حوصله نیز برای بیدار شدنش خوب است.
- برای دریافت کافی شیر و رشد بهتر بگذارید به دفعات مکرر و مدت بیشتر شیر بخورد.
- برای بهتر گرفتن پستان توسط کودک، رفلکس جهش شیر را تحریک کنید، یعنی ابتدا مقدار کمی شیر در دهانش بدوشید.
- نکات کلیدی وضعیت صحیح شیر دادن را رعایت کنید.
- گرفتن پستان توسط شیرخوار به روش دانسر برای این شیرخواران توصیه می‌شود. در این روش، نوزاد به طور صحیح و در وضعیت نشسته و روبه‌روی پستان مادر نگه داشته می‌شود و مادر چانهٔ کودک و سینهٔ خودش را مثل شکل زیر بین دو انگشت اشاره و شستش و قسمتی از کف دست خود نگه می‌دارد و به کودک شیر می‌دهد.
فواید شیردهی به نوزاد سندرم داون چیست؟
سندرم داون یا تریزومی ۲۱ یکی از شایع ترین ناتوانی های مادرزادی است. این مشکل به وضعیت کروموزوم ها مربوط می شود و در آن کودک یک نسخه اضافی از کروموزوم ۲۱ دریافت می کند. بنابراین در این دسته از افراد به جای دو عدد، سه عدد کروموزوم ۲۱ وجود دارد.
ناهنجاری های کروموزومی منجر به عوارض یا اختلال خواهد شد.نوزادان مبتلا به سندرم داون یا سایر بیماریها و مادران آنها حتی بیش از نوزادان سالم می توانند از شیر مادر بهره مند گردند.
برخی از این فواید عبارتند از:
- برقراری پیوند عاطفی محکم: وقتی برای نخستین بار از بیماری فرزندتان مطلع می شوید، احساس منفی و ترس بر شما حاکم خواهد شد، تغذیه نوزاد با شیر مادر در غلبه بر این احساسات به شما کمک می کند.
- احساس مفید بودن: با وجود فرزند بیمار شاید احساس درماندگی به شما دست دهد و فکر کنید کاری از شما ساخته نیست، اما تغذیه نوزاد با شیر مادر یا در صورتی که قادر به مکیدن شیر نیست، با شیر مادر دوشیده شده به شما نشان می دهد که می توانید برای سلامتی فرزندتان گامی بردارید.
- تماس فیزیکی: تغذیه با شیر مادر چندین بار در طول روز باعث تماس فیزیکی نزدیک بین مادر و نوزاد می شود. این ارتباط نزدیک و محبت برای رشد جسمی و عاطفی کودک مفید است.
- تقویت ماهیچه های صورت: تغذیه با شیر مادر موجب هماهنگی و تقویت عضلات صورت در کودک مبتلا به سندرم داون می شود. تقویت این عضلات برای گفتار خوب است و لذا به تکلم بهتر کمک خواهد کرد.
- مبارزه با عفونت: نوزادان مبتلا به سندرم داون، بیماریهای دیگری نیز دارند و بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند. شیر مادر با برخورداری از آنتی بادی های محافظ و خاصیت تقویت کننده سیستم ایمنی می تواند در مبارزه با عفونت گوش، بیماری تنفسی و سایر بیماری ها مؤثر باشد.
بررسی موفقیت در شیردهی به نوزاد سندرم داون
شیر دادن به نوزاد با نیازهای ویژه اغلب به صبر و پشتکار نیاز دارد. ممکن است از همان ابتدا کودک به راحتی سینه را بگیرد اما به هر حال در این سفر باید منتظر چالشهایی نیز باشید. برای کنار آمدن با وضعیت به خودتان و نوزاد فرصت بدهید. موارد زیر به شما کمک خواهد کرد:
۱- ممکن است نتوانید تعیین کنید چه زمانی فرزندتان گرسنه است:
علائم گرسنگی در نوزادان مبتلا به سندرم داون چندان قابل تشخیص نیست. اوایل بهتر است نوزاد را از خواب بیدار و او را به شیرخوردن تشویق کنید.
۲- به دلیل ضعف عضلانی، کودک سندرم داون در طول تغذیه به حمایت بیشتری نیاز دارد:
ممکن است مجبور شوید موقعیتهای مختلف شیردهی را امتحان کنید تا ببینید سر، فک و بدن نوزاد در چه وضعیتی احساس راحتی و اطمینان بیشتری دارد. شاید لازم باشد یکی از دستهایتان برای نگهداشتن سینه آزاد باشد.
در ابتدای کار بالش شیردهی یا بالش معمولی می تواند به شما کمک کند.
۳- این را بدانید که ممکن است نوزاد در ایجاد هماهنگی مشکل داشته باشد:
ممکن است حین مکیدن، بلع و نفس کشیدن دهان محکم بسته شود و از حرکت باز ایستد. تغذیه با شیر مادر در حالت عمودی، این امر را آسانتر می کند.
۴- مراقب باشید که ماهیچه های ضعیف نوزاد ممکن است در طول تغذیه فورأ خسته شوند:
اگر شیرخوار خواب است، سعی کنید او را از خواب بیدار کنید و مکیدن او تا سر حد امکان طول بکشد. اگر زود خسته شد، می توانید تعداد دفعات شیردهی را بیشتر و زمان آن را کوتاه تر کنید.
۵- محافظ نوک پستان ممکن است گرفتن پستان و شیرخوردن را برای نوزاد راحت تر کند:
از آنجا که یکی از ویژگی های سندرم داون، دهان کوچک است، احتمال بروز مشکل در گرفتن پستان وجود دارد. می توانید در خصوص استفاده از محافظ نوک پستان با پزشک یا کارشناس مرکز بهداشت مشورت کنید.
۶- سعی کنید بدن شیرخوار مبتلا به سندرم داون راحت باشد:
ممکن است وقتی نوزاد را برای شیرخوردن نگه می دارید، پشت و گردن خود را خم کند. برای راحتی و آرامش بیشتر او، او را قبل از شیردهی قنداق کنید یا وضعیت شیردهی دیگری انتخاب نمائید.
۷- اگرهمه چیز خوب پیش نرفت، نا امید و تسلیم نشوید:
به سعی و تلاش خود ادامه دهید و همچنان از کمک و حمایت مشاور شیردهی و کارشناسان مرکز بهداشت بهره بگیرید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با اهمیت شیر دهی به کودکان سندرم داون آشنا شدید.همچنین از فواید وتغذیه آنها آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
سندرم داون وضعیتی است که در آن کودک با یک نسخه اضافی از کروموزوم ۲۱ خود متولد می‌شود. بنابراین نام دیگر آن، تریزومی ۲۱ نیز اطلاق می‌گردد. نشانگان داون باعث تاخیر و ناتوانی در رشد جسمی و ذهنی می‌شود.بسیاری از معلولیت‌ها مادام العمر هستند و همچنین می‌توانند طول عمر را کاهش دهند. با این حال، افراد مبتلا به سندرم داون می‌توانند زندگی سالم و رضایت بخشی داشته باشند. پیشرفت‌های اخیر پزشکی و همچنین حمایت‌های فرهنگی و نهادی از افراد مبتلا به سندرم داون و خانواده‌هایشان، فرصت‌های زیادی را برای کمک به غلبه بر چالش‌های این بیماری فراهم می‌کند.
هیچ درمانی برای سندرم داون وجود ندارد، اما طیف گسترده‌ای از برنامه‌های حمایتی و آموزشی وجود دارد که می‌تواند به افراد مبتلا و خانواده‌های آنها کمک نماید. برنامه‌های موجود با تداخلات در دوران نوزادی شروع می‌شود.
کودکان مبتلا به سندرم داون اغلب با مراحل مختلف زندگی مرتبط با سن خود مواجه می‌شوند. با این حال، آنها ممکن است نسبت به سایر کودکان از یادگیری کندتری برخوردار باشند. دکتر اعصاب کودکان می‌تواند تا حد امکان گزینه‌های حمایتی برای آموزش این کودکان را در اختیار شما قرار دهد.
